به گزارش تجارت‌نیوز، بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۸۰ کشور دنیا تورم سالانه خود را به زیر دو درصد رسانده‌اند، اما طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به خردادماه ١٣٩٨ ایران به ۳۷.۶ درصد رسیده است!
یکی از عواملی که می‌تواند باعث کاهش نرخ تورم در اقتصاد ایران شود تزریق سرمایههای سرگردان به سمت بازار سرمایه است. در این خصوص علی دینی ترکمانی، عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی در گفتگو با «تجارت‌نیوز» گفت: زمانی که انتظار می‌رود شاخص کل بورس کاهش پیدا کند درست برعکس شاخص کل بورس افزایش پیدا می‌کند. به نظر می‌رسد علت بروز این اتفاق است که به دلیل اینکه دستگاه‌ها و ارگان‌ها خود در برخی سهام ذی‌نفع هستند در این بازه زمانی نقدینگی به بازار پمپاژ می‌کنند تا مانع ریزش سهام و شاخص کل بورس شوند.
احتمال ریزش بورس
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: زمانی بازار سرمایه می‌تواند رونق قابل اتکایی بگیرد که پایه تولید قوی شود. یعنی در فرآیند انباشت سرمایه باید خوب عمل شود وگرنه اگر بنگاه‌های تولیدی عملکرد اقتصادی و مالی خوبی نداشته باشند طبیعی است که در مرحله‌ای دچار چالش و مشکل خواهند شد.
دینی ترکمانی افزود: به نظرم اگر شرایط سیاسی کشور به همین منوال ادامه پیدا کند احتمال ریزش شاخص کل بورس وجود دارد، بنابراین توصیه‌ای که به سهامداران دارم این است که کمی محتاط‌‌تر در بازار باشند.
ایجاد لنگرگاه ارزی
به گفته بسیاری از کارشناسان اقتصادی یکی از عواملی که باعث افزایش نرخ تورم از فروردین ماه سال گذشته تا امروز شده سیاست ارزی دولت است که شواهد حاکی از آن است که تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردکنندگان کالاهای اساسی، به صورت کامل هدف دولت را در جهت کاهش قیمت کالاهای اساسی و کمک به اقشار کم درآمد جامعه برآورده نکرده است. با وجود اینکه دولت از تبعات منفی این سیاست ارزی از جمله افزایش شدید نرخ تورم آگاهی دارد، اما همچنان خواهان اجرای این سیاست تا پایان سال ۹۸ است.
اوایل سال گذشته با افزایش شدید قیمت کالاهای اساسی، به‌تدریج قدرت خرید بیشتر مردم کاسته شد و بررسی‌ها بیانگر آن است که هم‌اکنون برخی مواد غذایی در سفره اقشار متوسط رو به پایین، دیگر یافت نمی‌شود و حتی مصرف برخی دیگر از مواد غذایی هم به‌شدت کاهش یافته است. سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا دولت همچنان به تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردکنندگان کالاهای اساسی اصرار دارد و اقدام به توزیع کالابرگ الکترونیکی به مردم نمی‌کند؟
در حال حاضر نرخ دلار در سامانه نیما ۹ هزار تومان و نرخ دلار رسمی ۴۲۰۰ تومان است. این احتمال وجود دارد که طی روزهای آینده بانک مرکزی نرخ ارز ترجیحی را ۵۵۰۰ تومان و نرخ دلار در سامانه نیما را ۱۰ تا ۱۱ تومان کند. نرخ سنا یا بازار متشکل ارزی هم کار بازار آزاد را انجام دهد و نرخ دلار در بازار آزاد را در حدودی ثابت نگهدارد. منتها اینکه جواب دهد یا ندهد در آینده مشخص خواهد شد.
دینی ترکمانی افزود: تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در شرایط فعلی اشکالی ندارد، زیرا بازار و اقتصاد ایران طوفان زده شده است، بنابراین دولت در این شرایط سیاستی اجرایی می‌کند تحت عنوان ایجاد لنگرگاه ارزی. این لنگرگاه ارزی اقتصاد طوفان زده ایران را حفظ می‌کند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: اما مساله این است که این لنگرگاه ارزی برای بازه زمانی طولانی مدت نمی‌تواند اقتصاد طوفان زده ایران را حفظ کند، زیرا نرخ ارز در بازار آزاد در حال افزایش است، بنابراین یک رانت بسیار زیادی ایجاد می‌شود و دولت باید نرخ ارز رسمی را تغییر دهد.
این اقتصاددان افزود: احتمال دارد که طی روزهای آینده بانک مرکزی و دولت نرخ ارز در سامانه نیما و نرخ ارز دولتی را تغییر دهد.
هر چه به سمت شهریور ماه و فصل پاییز نزدیک شویم احتمال اینکه قیمت دلار دوباره افزایش پیدا کند بسیار وجود دارد. دلار مهر ماه در سال گذشته به ۱۹ هزار تومان رسید وقتی این تجربه قیمتی را داشته باشد یعنی این پتانسیل را دارد که مجدد به این قیمت یا حتی بالاتر برود.
عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی گفت: در حال حاضر نرخ دلار در سامانه نیما ۹ هزار تومان و نرخ دلار رسمی ۴۲۰۰ تومان است. این احتمال وجود دارد که طی روزهای آینده بانک مرکزی نرخ ارز ترجیحی را تا ۵۵۰۰ تومان و نرخ دلار در سامانه نیما را تا ۱۰ تا ۱۱ هزار تومان کند. نرخ سنا یا بازار متشکل ارزی هم کار بازار آزاد را انجام دهد و نرخ دلار در بازار آزاد را در حدودی ثابت نگهدارد. منتها اینکه جواب دهد یا ندهد در آینده مشخص خواهد شد.
این اقتصاددان افزود: به نظرم هر چه به سمت شهریور ماه و فصل پاییز نزدیک شویم احتمال اینکه قیمت دلار دوباره افزایش پیدا کند بسیار وجود دارد. دلار مهر ماه در سال گذشته به ۱۹ هزار تومان رسید وقتی این تجربه قیمتی را داشته باشد یعنی این پتانسیل را دارد که مجدد به این قیمت یا حتی بالاتر برود.
معتقدم بازار متشکل ارزی تاثیر آنچنانی بر بازار ارز نخواهد داشت و ممکن است که گذشته دوباره تکرار شود. مرکز مبادلات ارزی در سال ۹۰ تاسیس شد، اما دلار از ۲ هزار تومان در سال ۹۱ به بیش از ۱۳ هزار تومان در حال حاضر رسیده است، بنابراین اصل مساله این است که در وهله اول باید انتظارات تورمی کنترل شود و دوم ضرورت دارد تا شرایط اقتصادی کشور رو به راه شود، زیرا منحنی سرمایه‌گذاری طی دو تا سه سال اخیر منفی بوده است.
آینده بازار متشکل ارزی
۱۸ دی ماه سال گذشته بود که بحث تشکیل بازار متشکل ارزی مطرح شد و بانک مرکزی از آن به عنوان اهرمی قوی برای کنترل بازار ارز و یکسان سازی نرخ ارز نام برد. اکنون با گذشت شش ماه هیچ خبری از تشکیل این بازار نیست و شنیده‌ها حاکی از آن است که احتمال منتفی شدن تشکیل آن بسیار وجود دارد، سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا واقعا تشکیل بازار متشکل ارزی باعث ثبات و کنترل نرخ ارز می‌شود؟ این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: تحلیل دولت و بانک مرکزی این است که بازار متشکل ارزی ممکن است نظم بیشتری به بازار دهد و تزریق و ورودیه ارز به اقتصاد را بیشتر کند.
این اقتصاددان افزود: معتقدم بازار متشکل ارزی تاثیر آنچنانی بر بازار ارز نخواهد داشت و ممکن است که گذشته دوباره تکرار شود. مرکز مبادلات ارزی در سال ۹۰ تاسیس شد، اما دلار از ۲ هزار تومان در سال ۹۱ به بیش از ۱۳ هزار تومان در حال حاضر رسیده است، بنابراین اصل مساله این است که در وهله اول باید انتظارات تورمی کنترل شود و دوم ضرورت دارد تا شرایط اقتصادی کشور روبه راه شود زیرا منحنی سرمایه‌گذاری طی دو تا سه سال اخیر منفی بوده است.
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که وضعیت اقتصادی ایران به ویژه شاخص‌های کلان اقتصادی را در ماه‌های آینده چطور پیش‌بینی می‌کنید؟ تصریح کرد: آمار رسمی نرخ تورم را ۳۷ درصد اعلام کرده است. نرخ تورم در حال افزایش است و با توجه به آینده نگران‌کننده وضعیت بیکاری در کشور، شاخص فلاکت در سال جاری افزایش پیدا خواهد کرد. اگر چالش سیاسی ایران با آمریکا حل و فصل نشود که بعید هم است حل و فصل شود این روند ادامه‌دار خواهد شد و نرخ تورم و بیکاری همچنان رشد پیدا خواهد کرد.
