آنها راننده تاکسیهای فرسودهای هستند که درهایش درست بسته نمیشود. صندلیهایش پوسیده و فرو رفته است و هر روز سرکارشان به تعمیرگاه میافتد. یکی از آنها به تجارتنیوز میگوید که خرج تاکسیهای زهوار دررفته کمرشان را شکسته است.
رانندهای که خود را ناصری معرفی میکند، میگوید: «سه ماه یکبار باید معاینه فنی بگیریم. هربار معاینه فنی هم خرج سنگینی روی دستمان میگذارد. یک روز باید پمپبنزین را عوض کنیم تا معاینه فنی بدهند، یک روز موتور ماشین را پیاده کنیم و واشرسرسیلندر تعمیر شود. اگر هم معاینه فنی نگیریم که باید روزی 50 هزار تومان جریمه بدهیم.»
و ادامه میدهد: «با کرایه 2-3 هزار تومانی چند بار باید در خیابانها بالا و پایین بروی که 50 هزار تومان پول جریمهات دربیاید؟»
راننده دیگری میگوید: «کرونا درآمد ما را یک سوم کرده است و تحریم و گرانی هزینهمان را 10 برابر! قبل از عید قیمت یک دیسک و صفحه 600 هزار تومان بود الان شده حدود سه میلیون تومان.»
چرخ تاکسیهای فرسوده برای زندگی نمیچرخد
نوسازی تاکسیهای فرسوده ولی، ماجراها دارد. رانندگان میگویند برای اسقاط خودرو 5 تا 8 میلیون تومان میدهند و با این پول فقط میشود 2-3 جفت لاستیک خرید و گوشه خانه انداخت!
علیرضا قنادان، که تا همین چند روز پیش مدیر عامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری تهران بوده است به تجارتنیوز میگویدکه تا دو ماه پیش پول اسقاط خودرو 8 تا 10 میلیون تومان بود اما حالا مبلغ به حدود 20 میلیون تومان رسیده است.
او توضیح میدهد: «خرید تاکسیهای فرسوده از سوی مراکز اسقاط انجام میشود که زیرمجموعه ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت است و از آنجا مجوز میگیرند. این ستاد هم مربوط به وزارت راه است. این مراکز به شیوه بازار آزاد تاکسیهای فرسوده را خریداری میکنند. تا جایی که اطلاع دارم آخرین قیمت مراکز اسقاط 20 میلیون تومان است و این بستگی به نوع خودرو و قطعات آن دارد. مثلا لاشه خودرو پراید ارزانتر از پژو و سمند است.»
رانندهها اما معتقدند همین 20 میلیون تومان هم در بازار سرسامآور خودرو به مفت نمیارزد. بعضیهایشان اعتقاد دارند تفکیک و فروش قطعات تاکسیهای فرسوده چند برابر این مبلغ برای اسقاطیها سود دارد.
گویا نوسازی تاکسی فرسوده 50 میلیون تومان هم وام دارد و شهرداری اعلام کرده بود که مالکان تاکسیهای مدل ۸۸ به قبل بایستی برای نوسازی تاکسی خود به دفاتر هماهنگی امور اداری مراجعه و ثبتنام کنند.
البته رانندهها میگویند چند وقتی است سایت ثبتنام بسته شده و وام نمیدهند. اگر هم بدهند با درآمد و هزینه این روزهای رانندگان تاکسی پرداخت اقساط دشوار است و از آن طرف تا کل وام خودرو را تسویه کنند عمر مفید خودرو به سر آمده و دوباره فرسوده شده و طی کردن دوباره این مسیر یعنی رانندگان یک عمر بدهکار میمانند!
تاکسی نو نداریم که بدهیم
علیرضا قنادان، مدیر عامل سابق سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری به تجارتنیوز میگوید: تهران 40 هزار تاکسی فرسوده دارد. از ابتدای سال تا اواخر مردادماه به دلیل عدم شمارهگذاری خودروهایی که استاندارد یورو5 ندارند، نوسازی تاکسیهای فرسوده متوقف ماند.
البته جالب است که بدانید خودروسازان ایرانی خودروی با استاندارد یورو5 تولید نمیکنند و تولید بنزین یوزو 5 هم در حجم بسیار ناچیزی است. با این حال سازمان استاندارد شرط پلاکگذاری خودروهای تحویلی به رانندگان را خودروی یورو5 گذاشته است.
قنادان میگوید حدود 40 هزار تاکسی فرسوده در تهران تردد میکند و برنامه امسال شهرداری نوسازی 15 هزار تاکسی فرسوده بوده است. او ادامه میدهد: 16 هزار و 500 متقاضی از ابتدای سال تاکنون ثبتنام کردهاند. البته خودرویی هنوز وجود ندارد و ایران خودرو تولیدی ندارد که بخواهد تحویل دهد.
وام نوسازی معادل خرید دوباره خودروی فرسوده!
بحث نوسازی تاکسیهای فرسوده در حالی مطرح است که در حال حاضر خودروهای مورد استفاده رانندگان تاکسی قیمتهای افسارگسیختهای را تجربه میکنند. قیمت سمند در بازار بیشتر از 200 میلیون و قیمت پژو 405 حدود 200 میلیون تومان و قیمت پراید حدود 120 تا 125 میلیون است و با وام و پول اسقاط خودرو فقط میتوان دوباره خودروی فرسوده خرید!
قنادان در واکنش به این موضوع میگوید: «نوسازی تاکسی فرسوده در حال حاضر از محل وجوه خود شهرداری است و از سوی دولت نیست. او تایید میکند که این میزان تسهیلات به قیمت فعلی خودرو نمیخواند اما اگر بخواهند تسهیلات را بیشتر کنند به تعداد کمتری میخورند.»
حالا اما روزگار رانندگان تاکسی سختتر از همیشه میچرخد. رانندگانی که بیشترشان مویی سپید کردهاند و جسم و جانی برایشان نمانده اما غم نان آنها را سرگردان خیابانها کرده است.