به گزارش تجارتنیوز، در حالی که سهم ایران از بازار غذای حلال جهان ناچیز است، شماری از کشورهایی که درصد مسلمانان کمتری در آنها زندگی میکنند و اسلام دین رسمی آنها نیست حضور پررنگی در این بازار دارند. هند، چین، آمریکا، فیلیپین، فرانسه، آلمان، انگلیس و کانادا شناختهشدهترین این کشورها هستند.
در حال حاضر یکهشتم جمعیت جهان را مسلمانان تشکیل میدهند. بنا بر دادههای وبسایت استاتیستا این جمعیت دو میلیاردی بازاری از محصولات غذایی حلال را در جهان ایجاد کرده که ارزش آن در سال 2017 میلادی 1.4 تریلیون دلار برآورد شد و پیشبینی میشود تا سال 2024 میلادی این رقم به 2.6 تریلیون دلار نیز رشد کند.
همچنین شرکت فراست و سولیوان پیشبینی میکند ارزش بازار غذای حلال جهان به 4.69 تریلیون دلار تا سال 2030 میلادی نیز افزایش یابد.
در حال حاضر بیشترین غذای حلال تولیدشده در جهان به عربستان سعودی، مالزی و امارات متحده عربی میرود و گوشت گاو یکی از اصلیترین محصولات وارداتی به این کشورهاست. برزیل، استرالیا و هند نیز اصلیترین صادرکنندگان گوشت حلال جهان به شمار میآیند.
غیرمسلمانها هم غذای حلال میخورند
فراست و سولیوان از جریان رو به افزایش مصرف خوراک حلال خبر میدهد و تقاضا برای غذای حلال را تنها مختص به مسلمانها نمیداند؛ بلکه تاکید دارد حتی شماری از غیرمسلمانها هم به مصرف آنها تمایل دارند.
بنا بر این گزارش اصلیترین عوامل محرک صنعت غذای حلال جمعیت بالای مصرفکننده، سیاستهای دولتی و نوآوریهای شرکتهای فعال در بخش خصوصی است.
فارغ از جایگاه جهانی غذای حلال نام ایران در جایگاه کشوری که بیش از 90 درصد مردم آن مسلمان هستند و صنایع غذایی آن در چارچوب قوانین اسلامی فعالیت میکنند، در فهرست 10 کشور برتر صادرکننده مواد غذایی حلال دیده نمیشود.
این در حالی است که بیشترین مناطق مصرفکننده محصولات غذایی حلال در خاورمیانه و افریقا قرار گرفته است؛ چون بیشتر مسلمانان جهان در این دو منطقه به علاوه جنوب شرق آسیا ساکن هستند. در واقع 90 درصد مردم کشورهای مصر، افغانستان، سوریه، پاکستان و ترکیه مسلمان هستند و پاکستان در کنار اندونزی و هند بیشترین مسلمانان جهان را در خود جای دادهاند.
با این حال هر چند تنها نیمی از مردم کشورهای خاورمیانه و آفریقا غذای حلال میخورند اما در میان مردم کشورهای جهان اندونزیاییها بیشترین پول را برای غذا و نوشیدنیهای حلال خرج میکنند.
ایران یا با این کشورها همجوار است و یا فاصله کمی با آنها دارد. با این حال در گزارشی که چندی پیش با موضوع بازار غذای حلال در تجارتنیوز منتشر شد این موضوع مطرح شد که ایران سهمی از بازار جهانی غذای حلال ندارد و حتی نتوانسته از فرصت جام جهانی 2022 قطر و برگزاری این رویداد در کشوری مسلمان استفاده کند.
وزارت صمت سیاست درست صادراتی ندارد
با این حال موسسه جهانی حلال در ایران برپاست و رویدادهای مرتبط با این موضوع هم در کشور برگزار میشود؛ هر چند عبدالحسین فخاری، دبیرکل موسسه، در گفتگو با تجارتنیوز چالشهای گوناگونی برای این صنعت برشمرد.
او گفت: مشکل این است که در وزارت صمت، سیاست درست صادراتی برقرار نیست. از سوی دیگر تحریمها جریان تولید مواد غذایی را با چالش روبهرو و نقل و انتقالات بانکی را سخت میکند. در چنین شرایطی کشورهای دیگر به راحتی میتوانند در رقابت با ایران بازارهای صادراتی را به نفع خود تصاحب کنند.
وی افزود: مساله دیگر در مورد صادرات غذای حلال این است که مواد تولیدی در صنایع غذایی ایران ابتدا باید نیاز داخل را تامین کند و سپس به فاز صادرات وارد شود. در شرایطی که قیمت اقلام خوراکی در ایران به دلیل نوسان در تولید و عرضه آسیب میبیند و صنعت غذا با تورم شدید دست به گریبان است، دیگر نمیتوان به صادرات آنها بهطور جدی ورود کرد.
با این تفاسیر واضح است که فشار وارد بر اقتصاد ایران از ناحیه تحریم و ضعف سیاستهای دولتمردان دامنگیر غذای حلال شده است. در واقع آنچه کمرنگ یا پررنگ بودن حضور هر کشوری را در بازارهای جهانی رقم میزند وضعیت اقتصادی آن است نه دین رسمی و گواه درستی این ادعا حضور پررنگ اقتصادهای قدرتمند جهان همچون چین، امریکا و هند در بازار غذای حلال است.
برای مطالعه بیشتر عبور تورم مواد غذایی از 70 درصد را بخوانید.